Η τράπεζα, ο εταιρικός λογαριασμός και η "υποχρεωτική" ασφάλιση...

Η πρακτική των τραπεζών να πωλούν «υποχρεωτικά» κάποιες ασφαλίσεις σε ανυποψίαστους πελάτες που επισκέπτονται την τράπεζα για να πάρουν ένα δάνειο, είναι γνωστή και έχει συζητηθεί αρκετά.

Όπως γνωρίζει όλη η αγορά με βάση το νόμο 4583 και τη σχετική εγκύκλιο της Τράπεζας της Ελλάδος, στις υποχρεωτικές τραπεζικές ασφαλίσεις (σε περίπτωση στεγαστικού ή άλλου δανείου) ο πελάτης έχει δικαίωμα επιλογής της ασφαλιστικής ενώ σε άλλου είδους συναλλαγές, όπως για παράδειγμα στο άνοιγμα λογαριασμού, η ασφάλιση, πόσω μάλλον η υποχρεωτική, δεν έχει καμία σχέση.

Όλα αυτά θεωρητικά. Διότι στη πράξη συμβαίνουν άλλα. Διαβάστε στη συνέχεια:

Πρόσφατα γνωστός και φίλος του Underwriter απευθύνθηκε σε μεγάλη τράπεζα προκειμένου να ανοίξει έναν εταιρικό λογαριασμό.

Εκεί ο εκπρόσωπος της τράπεζας ούτε λίγο ούτε πολύ του είπε ότι για να ανοίξει λογαριασμό πρέπει ως εκπρόσωπος της εταιρείας να υπογράψει ο ίδιος ασφαλιστήριο συμβόλαιο με μία πολύ μεγάλη ασφαλιστική που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα, για παροχή διαγνωστικών εξετάσεων σε ένα επίσης πολύ μεγάλο διαγνωστικό κέντρο των Αθηνών. Η ασφάλιση, είπε, θα ήταν δωρεάν για τον πρώτο χρόνο και μετά αν ήθελε (ή αν θυμόταν, συμπληρώνουμε εμείς, θα μπορούσε να ακυρώσει το συμβόλαιο, αλλιώς η ασφαλιστική θα τράβαγε το ασφάλιστρο από τον τραπεζικό του λογαριασμό, τον αριθμό του οποίου κλήθηκε να δώσει επιτόπου μαζί με το περίεργο ποσό των 80 ευρώ.

Τι ωραία! Δεν είναι υπέροχο όταν γλιστράνε σαν πέδιλο στον πάγο οι πωλήσεις;...

Το σκηνικό δε, στο οποίο πραγματοποιήθηκε η συναλλαγή ήταν το εξής:

Ο φίλος-πελάτης της τράπεζας ήταν με το στιλό στο χέρι και υπέγραφε σειρά εγγράφων που του προμήθευε ο τραπεζικός υπάλληλος, με ταχύτητα φωτός το ένα πίσω από το άλλο, δίνοντας ταυτόχρονα εξίσου γρήγορα εξηγήσεις, για το τι αφορά το καθένα. Κάπου εκεί στη ροή των εγγράφων πέρασε και η υπογραφή για την ασφάλιση την ώρα που ο υπάλληλος έλεγε το ποίημα - ανάθεμα αν ο πελάτης καταλάβαινε τι γινόταν.

Θα μου πείτε, μεγάλο παιδί ήταν, για δε ρώταγε;

Μα ρώτησε! Ρώτησε περί τίνος πρόκειται η ασφάλιση και αν είναι υποχρεωτική.

Ο υπάλληλος εξήγησε το είδος της κάλυψης συμπληρώνοντας συνεχώς ότι είναι "δωρεάν" για ένα χρόνο και άμα θέλουμε μετά την σταματάμε (άρα τα 80 ευρώ γιατί;), συμπληρώνοντας ότι πρόκειται για μια ενέργεια "προμόσιον" της ασφαλιστικής και της τράπεζας.

Τι απάντησε στην ερώτηση αν είναι υποχρεωτική;

Πολύ απλά και ξεκάθαρα, "ναι".

"Ναι".

Ο φίλος υπέγραψε την ασφάλιση (αφού ήταν υποχρεωτική) αλλά όταν ξαναπήγε στη τράπεζα ζήτησε πάλι να μάθει τι ήταν αυτή η ασφάλιση και αν ήταν σίγουρα υποχρεωτική, αυτή τη φορά μιλώντας με άλλους υπαλλήλους. Κανείς υπάλληλος δεν ήξερε (;) να του απαντήσει και όλοι τον παρέπεμπαν σε αυτόν που είχε κάνει μαζί του την διαδικασία.

Λίγο αργότερα, ο υπάλληλος αυτός τον πήρε τηλέφωνο, προφανώς ενημερωμένος για τις ερωτήσεις του από τους συναδέλφους υπαλλήλους. Στο τηλέφωνο υπενθύμισε ότι η ασφάλιση αφορά σε δωρεάν διαγνωστικές εξετάσεις κ.λπ. και στην ερώτηση αν «είναι υποχρεωτική;» απάντησε για άλλη μια φορά, ξεκάθαρα και ορθά κοφτά, "ναι".

Φοβερό;

Εννοείται ότι ο υπάλληλος θα λάβει επιστολή με την οποία θα ζητείται η ακύρωση της ασφάλισης και η επιστροφή των χρημάτων, διότι αυτό επιτρέπεται κανονικότατα και μπορεί να το κάνει ο καθένας μας, μέσα σε ένα μήνα από την υπογραφή του ασφαλιστηρίου συμβολαίου.

Το θέμα όμως είναι ότι παρά τις φασαρίες, παρά τον ντόρο, παρά τις προσπάθειες, οι υπάλληλοι συνεχίζουν και να ψεύδονται ασυστόλως και να παρανομούν.

Θυμίζουμε τις συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας από τα Σωματεία Διαμεσολάβησης και το ΕΕΑ που έλαβαν χώρα περίπου δέκα χρόνια πριν σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, καθώς και σε διάφορες άλλες πόλεις της Ελλάδας λίγο πριν το ξέσπασμα της πανδημίας. Θυμίζουμε τις πάμπολλες συναντήσεις με υπουργούς και επόπτες, τις παραινέσεις και τα διαβήματα, τις εγκυκλίους και τους κανονισμούς. Όλα επι ματαίω, μιας και η ίδια πρακτική καλά κρατεί.

Η απάντηση των αρχών είναι "φέρτε μας έγγραφες καταγγελίες" αλλιώς δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα ( εν τω μεταξύ ο περισσότερος κόσμος δεν αντιλαμβάνεται αλλά και αν αντιληφθεί δεν μιλάει, πόσω μάλλον να στραφεί ενάντια της τράπεζάς του).

Όμως το bancassurance δεν εξασκείται μόνο στην Ελλάδα, υφίσταται και στην υπόλοιπη Ευρώπη, όπου και εκεί ισχύει η απαγόρευση της υποχρεωτικότητας ή/και η δυνατότητα επιλογής εταιρείας. Ο βαθμός στον οποίο διώκονται ή έστω τιμωρούνται διάφορες παραβιάσεις διαφέρει από χώρα σε χώρα - αυτό είχε δηλώσει ο ίδιος ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Διαμεσολάβησης (BIPAR) σε πρόσφατη επίσκεψή του στη χώρα μας. Ο ίδιος είχε φέρει ως παράδειγμα τη Γαλλία και είχε πει ότι στις τράπεζες που δεν επιτρέπουν επιλογή ασφαλιστικής εταιρείας επιβάλλεται αυστηρό πρόστιμο. Δυστυχώς η ευρωπαϊκή οδηγία που καταγγέλλει ως παράνομες αυτές τις πρακτικές, μπορεί να επιβάλει μόνο την ενσωμάτωση των κανόνων, το περίφημο δηλαδή κοινοτικό δίκαιο στη νομοθεσία της κάθε χώρας. Η τήρηση της νομοθεσίας είναι "άλλο καπέλο" και αφορά τις εθνικές και εποπτικές αρχές - σαφώς και την κουλτούρα του κάθε κράτους.

Αξίζει εδώ να αναφερθούμε και σε μία μελέτη που έκανε η EIOPA για το bancassurance στην Ευρώπη, τα αποτελέσματα της οποίας είναι κόλαφος εναντίον των τραπεζών. Ο οργανισμός ερεύνησε τις συμβάσεις που έχουν οι ασφαλιστικές με τις τράπεζες και ρώτησε και τους ίδιους τους καταναλωτές για την εμπειρία τους. Το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε είναι ότι μεταξύ τραπεζοασφαλιστικής και αμιγώς ασφαλιστικής προώθησης του ίδιου προϊόντος, το περιθώριο κέρδους για τις εταιρείες έχει τεράστια διαφορά - όταν η διαδικασία γίνεται μέσω τράπεζας.

Η EIOPA, η οποία είναι και το αρμόδιο συμβουλευτικό όργανο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δήλωσε ότι θα αποτανθεί στις αρμόδιες αρχές κάθε κράτους, αναγνωρίζοντας ότι σε πολλές χώρες δεν υπάρχει η ενδεδειγμένη εποπτεία και ποινή.

Το πρόβλημα εν τω μεταξύ παραμένει. Σημασία έχει περιπτώσεις σαν κι αυτή στην οποία αναφερόμαστε σήμερα να παίρνουν δημοσιότητα, να διαδίδονται στο διαδίκτυο. Ίσως η κακή δημοσιότητα και η ενημέρωση των ίδιων των καταναλωτών να είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να πολεμηθούν αυτού του είδους τα φαινόμενα - δεδομένου ότι οι από το νόμο υπεύθυνοι, δεν φαίνονται διατεθειμένοι να ασχοληθούν σχετικά.

ΧΜ