Σε παγκόσμια ανάγκη αναδεικνύεται η ιδιωτική ασφάλιση

Πρωτόγνωροι κίνδυνοι απειλούν την ανθρωπότητα, όπως η κλιματική αλλαγή και οι φυσικές καταστροφές, οι κυβερνοεπιθέσεις, η απροσδόκητη διείσδυση της τεχνητής νοημοσύνης, η γήρανση του πληθυσμού. Στο νέο αυτό τοπίο, η Ιδιωτική Ασφάλιση αναδεικνύεται διεθνώς ως βασικός αμυντικός παράγων.

Το κενό ασφαλιστικής προστασίας δεν αποτελεί πρόβλημα μόνον για την Ελλάδα, αλλά για ολόκληρη την Ευρώπη και οι συνθήκες που διαμορφώνονται κυρίως από την κλιματική κρίση και το δημογραφικό καθιστούν επιτακτική την ευαισθητοποίηση των πολιτών για την αναγκαιότητα της ιδιωτικής ασφάλισης, ως μόνο μέσο προφύλαξης έναντι των αυξανόμενων κινδύνων.

Αυτό ήταν το βασικό συμπέρασμα στη συζήτηση ανάμεσα στον Andreas Brandstetter, Πρόεδρο της Insurance Europe, τον Γιάννη Στουρνάρα, Διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος και τον Αλέξανδρο Σαρρηγεωργίου, Πρόεδρο της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών, η οποία πραγματοποιήθηκε στην πρόσφατη εκδήλωση της ΕΑΕΕ στο Ωδείο Αθηνών.

Το κενό προστασίας εντοπίζεται σε τέσσερις τομείς: στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, στις συντάξεις, στην υγεία, αλλά και στους κυβερνοκινδύνους, έναν κίνδυνο που αυξάνεται ραγδαία τα τελευταία χρόνια και βρίσκει απροετοίμαστες τις κυβερνήσεις, τις επιχειρήσεις και τους πολίτες. Ενδεικτικά αναφέρθηκε πως το διάστημα 1980 – 2018 η ιδιωτική ασφάλιση κάλυψε μόλις το 2% των ζημιών που προκλήθηκαν από φυσικές καταστροφές.

Οι τρεις άνδρες αναφέρθηκαν στα αίτια, καθώς και στους τρόπους αντιμετώπισης του προβλήματος. Ως βασική αιτία αναγνωρίστηκε η πατερναλιστική στάση του κράτους, το οποίο διαχρονικά εγγυάται στους πολίτες ότι μπορεί να καλύψει τα πάντα: τις συντάξεις, την υγεία, τις φυσικές καταστροφές, με συνέπεια οι πολίτες να επαναπαύονται, να μην αποταμιεύουν και να μην καταφεύγουν στην ιδιωτική ασφάλιση.

Όπως αναφέρθηκε χαρακτηριστικά, μετά από κάθε καταστροφή οι πολιτικοί εμφανίζονται στην τηλεόραση υποσχόμενοι αποζημιώσεις στους πληγέντες, αλλά στην ουσία μπορούν να προσφέρουν ελάχιστα. Διστάζουν όμως να πουν την αλήθεια στους πολίτες, διστάζουν να παραδεχτούν πως το κράτος δεν είναι σε θέση να καλύπτει τα πάντα και πως η κατάσταση θα γίνεται όλο και χειρότερη με την έλευση φαινομένων όπως ο Daniel, λόγω της κλιματικής κρίσης.

Μέσα στα επόμενα 100 χρόνια το κόστος των φυσικών καταστροφών θα αντιστοιχεί κατά μέσο όρο σε 1% του ΑΕΠ ανά έτος, σύμφωνα με σχετική μελέτη, οπότε το κράτος, ακόμη και για να προσφέρει αυτές τις ελάχιστες αποζημιώσεις θα πρέπει να αυξάνει διαρκώς τη φορολογία. Άρα όσοι σκέφτονται το κόστος της ιδιωτικής ασφάλισης, ίσως θα πρέπει να αναλογιστούν πως αν δεν ασφαλιστούν ίσως καταλήξουν να πληρώνουν περισσότερα για να εισπράξουν πολύ λιγότερα.

Ένα εξαιρετικά σημαντικό βήμα για την αντιμετώπιση του προβλήματος είναι η εκπαίδευση των πολιτών ήδη από το σχολείο, σχετικά με τη σημασία της ασφάλισης, η δημιουργία μίας εντελώς διαφορετικής κουλτούρας, όπως επίσης και η ενημέρωσή τους για τα πραγματικά δεδομένα. Οι κυβερνήσεις θα πρέπει επιτέλους να παραδεχθούν την αδυναμία τους να καλύψουν τα πάντα και να ωθήσουν τους πολίτες να αποταμιεύουν και να αναλαμβάνουν την ευθύνη της προστασίας της υγείας τους και της περιουσίας τους, παρέχοντάς τους παράλληλα τα σωστά κίνητρα. Για παράδειγμα ο φόρος 15% στα ασφάλιστρα υγείας και κατοικίας είναι ένα αντικίνητρο που θα πρέπει κάποια στιγμή να καταργηθεί, δεδομένου μάλιστα πως τελικά το κράτος κερδίζει πολύ λιγότερα από αυτόν το φόρο από όσα καλείται να δαπανήσει για αποζημιώσεις έναντι μίας φυσικής καταστροφής, επειδή οι πολίτες μένουν ανασφάλιστοι.

Επίσης θα πρέπει να αντιμετωπιστεί πλέον πολύ σοβαρά από τους κυβερνώντες το ενδεχόμενο της συνεργασίας με τις ασφαλιστικές εταιρείες για την κοινή δράση τόσο στον τομέα των φυσικών καταστροφών όσο και στην υγεία. Προς το παρόν γίνονται συζητήσεις με τα αρμόδια Υπουργεία και φαίνεται να υπάρχει ευνοϊκό κλίμα. Αυτό τονίστηκε και από τον κ. Στουρνάρα, ο οποίος αναφέρθηκε στις επαφές της ΔΕΙΑ με το Υπουργείο Οικονομικών, αλλά και από την Υπουργό Εργασίας & Κοινωνικών Ασφαλίσεων κα Μιχαηλίδου, η οποία παρευρέθηκε στην εκδήλωση εκπροσωπώντας τον Πρωθυπουργό και δήλωσε πως η κυβέρνηση έχει ήδη κάνει κάποιες κινήσεις και σκοπεύει να στηρίξει την ιδιωτική ασφάλιση με «πιο πολλά, πιο γοργά και πιο γενναία βήματα», ενώ ήδη έχει τοποθετηθεί θετικά και ο Υπουργός Υγείας κ. Γεωργιάδης.

Από τη μεριά τους οι ασφαλιστικές εταιρείες θα πρέπει να επικοινωνούν δυναμικά και ηχηρά προς πάσα κατεύθυνση πως είναι αξιόπιστες, φερέγγυες, υπερκεφαλαιοποιημένες και απόλυτα ικανές να αναλάβουν το βάρος της ασφαλιστικής προστασίας των πολιτών, είτε καθ’ ολοκληρία είτε σε συνεργασία με δημόσιους φορείς. Μάλιστα, όπως μας ενημέρωσε ο κ. Σαρρηγεωργίου, η ΕΑΕΕ βρίσκεται σε διαδικασία συνομιλιών με τη διεθνή αντασφαλιστική κοινότητα και σύντομα θα είναι σε θέση να παρουσιάσει στην κυβέρνηση συγκεκριμένες τεχνικές λύσεις για τις περιπτώσεις των πολύ μεγάλων φυσικών καταστροφών, όπου μπορεί να υπάρξει συνεργασία μεταξύ ασφαλιστικών εταιρειών και δημοσίου, με το κράτος ενδεχομένως να παίζει το ρόλο του αντασφαλιστή. «Λύσεις υπάρχουν, θα είμαστε η τελευταία ανεπτυγμένη χώρα που θα τις εφαρμόσει, όχι η πρώτη» κατέληξε.

Σίγουρα δεν είναι εύκολο να αλλάξει μία νοοτροπία παγιωμένη επί δεκαετίες, τόσο από την πλευρά των πολιτικών -ανεξαρτήτως παράταξης- όσο και από την πλευρά των πολιτών. Γι’ αυτό και τα μηνύματα θα πρέπει να είναι δυνατά και επαναλαμβανόμενα, προκειμένου να ευαισθητοποιηθεί η κοινωνία. Εμείς ως επίλογο διαλέξαμε το μήνυμα του κ. Στουρνάρα: «Στα χρόνια που έρχονται ο ρόλος της ιδιωτικής ασφάλισης θα είναι πολύ σοβαρός. Η κλιματική αλλαγή, το δημογραφικό, αλλά και η αύξηση των κυβερνοκινδύνων δημιουργούν συνθήκες μεγάλης αβεβαιότητας, οπότε η κοινωνία θα χρειαστεί μέσα προφύλαξης και η ιδιωτική ασφάλιση είναι ένα τέτοιο μέσο. Πρέπει να αρχίσουμε να ετοιμαζόμαστε από τώρα, γιατί διαφορετικά θα έλθουμε αντιμέτωποι με εκπλήξεις, που θα μας αναγκάσουν να υιοθετήσουμε δυσάρεστες λύσεις».